Wereldwijd menstrueren maandelijks twee miljard vrouwen. Elke willekeurige dag zijn dit er 800 miljoen. Toch heerst er nog veel onwetendheid en schaamte rondom dit onderwerp. Het wordt tijd om het taboe te doorbreken en openlijk te praten over een onderwerp dat zo’n groot deel van ons leven beïnvloedt.

Onwetendheid
Gebrek aan kennis over menstruatie heeft nadelige gevolgen voor de levens en de gezondheid van vrouwen. Neem bijvoorbeeld endometriose (een aandoening waarbij weefsel buiten de baarmoeder zit). Endometriose is, ondanks dat één op de acht vrouwen in Nederland er last van heeft, nog steeds een relatief onbekende aandoening. De buikpijnklachten die wijzen op endometriose hebben veel weg van ‘gewone’ menstruatieklachten, maar dan in extreme mate. Daarom worden ze al snel afgedaan als ‘maandelijkse ongemakken’ – zo niet door de huisarts, dan wel door vrouwen zelf. Zo kan het jaren duren voordat de juiste diagnose is vastgesteld.

Vrouwenprobleem
Hoewel voornamelijk vrouwen direct te maken krijgen met menstruatie, is begrip en kennis over dit onderwerp voor iedereen van belang. Vaak wordt menstruatie gezien als een ‘vrouwenprobleem’, daarom volgen hier enkele redenen op een rijtje waarom het óók mannen aangaat:

1. Gezondheid en welzijn begrijpen: Beter begrip van wat vrouwen doormaken;
2. Ondersteuning in de opvoeding: Betere begeleiding van dochters tijdens hun puberteit;
3. Taboes doorbreken: Bijdragen aan openheid en gendergelijkheid;
4. Ondersteuning op de werkplek: Beter beleid en begrip voor menstruatiegerelateerde kwesties;
5. Gezamenlijke verantwoordelijkheid: Bijdragen aan een inclusieve en ondersteunende samenleving;
6. Medische zorg: Betere ondersteuning voor vrouwen met menstruatiegerelateerde gezondheidsproblemen.

Reclame en social media
Een ander aspect van menstruatieonwetendheid is de manier waarop menstruatiegerelateerde termen en onderwerpen vaak worden vermeden of gestigmatiseerd, zowel online als in traditionele media. Zo maken reclames van bijvoorbeeld maandverband (gelukkig steeds minder) nog altijd gebruik van blauwe vloeistof om menstruatiebloed aan te duiden. Maar ook termen zoals ‘de tijd van de maand’ versterken het stigma rondom menstruatie verder. Online zien we weer dat je voorzichtig moet zijn met je woordkeuze. Zo krijgt ‘sanitaire producten’ de voorkeur boven ‘menstruatieproducten’ en is het woord ‘menstruatiecyclus’ een van de vele woorden die vaak gemarkeerd worden omdat ze in strijd zijn met de communityrichtlijnen. Dit draagt allemaal bij aan het idee dat menstruatie iets is om je voor te schamen of te verbergen.

Hoe verder?
De onwetendheid rond menstruatie de wereld uit helpen zal niet van vandaag op morgen gebeuren; er is nog veel werk te verzetten. Het vereist een gezamenlijke inspanning van de hele samenleving. Maar laat je niet ontmoedigen! Een verschil maken is makkelijker en sneller gedaan dan je misschien denkt.

Denk bijvoorbeeld aan lessen over de menstruatiecyclus. Jongeren kennis overdragen over menstruatie maakt het allereerst bespreekbaar. Er ontstaat ruimte om misvattingen weg te nemen en bewustwording en begrip rond de menstruatie te verbeteren (laat dit nu net zijn waar wij ons voor inzetten ;-))

Daarnaast is een cultuuromslag nodig waarbij menstruatie niet langer als een taboe wordt gezien, maar als een normaal en natuurlijk onderdeel van het leven. Dit kan worden bevorderd door meer openheid en inclusiviteit in de media en reclame, waar menstruatie realistisch wordt afgebeeld en besproken. Tot slot is het van belang om de juiste termen te gebruiken. Dus menstruatie i.p.v. maandelijkse last of tijd van de maand.

Kortom, menstruatieonwetendheid heeft gevolgen voor vrouwen en de samenleving als geheel. Door te streven naar meer bewustwording rondom menstruatie, zal niet alleen de levenskwaliteit van velen verbeteren, maar kunnen we ook een inclusievere en begripvolle samenleving creëren.

Bronnen:

• womenshealthmag.com/nl/gezondheid/a26929968/endometriose-extreme-menstruatiepijn-is-niet-normaal
• planinternational.nl/actueel/bijna-een-op-de-tien-meisjes-geen-geld-voor-maandverband
• libresse.nl/taboes-doorbreken

‘Verkrachting is meestal niet de man in de bosjes’ Ongeveer een op de tien vrouwelijke studenten zegt tijdens de studietijd seksuele penetratie te hebben meegemaakt zonder instemming. Dat meldt I&O Research op basis van een representatieve steekproef onder 1.059 studenten. Bij mannen ging het om 1 procent.

Het onderzoek in opdracht van Amnesty International sluit aan bij eerdere onderzoeksresultaten over seksueel geweld, onder meer van het CBS, zegt Iva Bicanic, klinisch psycholoog bij UMC Utrecht en hoofd van het Centrum Seksueel Geweld. ‘We vinden het alleen niet leuk om die statistieken te horen. Want je denkt: je gaat op kamers, studeren moeten een fijne en veilige tijd zijn. Maar dat is het niet altijd.’

Seksuele penetratie is het het binnengaan van een lichaam − vaginaal, anaal of oraal − met een lichaamsdeel of een voorwerp. Bij verreweg de meeste studenten die hier zonder instemming mee te maken kregen, ging het om een bekende, zoals de partner of iemand die ze net hadden ontmoet. In 10 procent van de gevallen kwam er fysiek geweld aan te pas, maar meestal was er sprake van aandringen, doorgaan zonder de ander iets te vragen of negeren wat de ander aangeeft.

60 procent van de studenten die zonder instemming werden gepenetreerd, ziet het niet als verkrachting. Daar voeren ze allerlei redenen voor aan: van ‘hij drong aan, ik gaf weinig tegengas’, en ‘omdat het mijn huidige vriend was en we er goed over hebben gepraat daarna’ tot ‘ik dacht dat ik het misschien uitgelokt had’.

Reactie van het lichaam

Dit wil niet zeggen dat het geen verkrachting ís, volgens Bicanic. ‘Veel mensen denken bij het woord verkrachting aan de man in de bosjes, aan tegenstribbelen. De feiten zijn anders. Zo doet ongeveer 70 procent van de mensen die wordt misbruikt niets. Bevriezen is een normale, automatische reactie van het lichaam om te overleven.’

We doen als samenleving te makkelijk over verkrachting, vindt ze. Slachtoffers praten zichzelf aan dat het allemaal meevalt. Ook blijkt uit het onderzoek van I&O Research dat vier van de tien slachtoffers er met niemand over hebben gesproken.

Doen ze dit wel, dan krijgt een meerderheid te maken met ten minste één beschuldigende of negatieve opmerking, zegt Bicanic. ‘Zo van: wat dacht je dan dat er zou gebeuren, dat je een kopje thee ging drinken?’

Victim blaming heet dit (het slachtoffer de schuld geven, red.) en het draagt volgens haar bij aan het ontstaan en het in stand houden van psychische problemen. Volgens het onderzoek van I&O Research ontwikkelde driekwart van de studenten problemen nadat ze zonder instemming waren gepenetreerd.

Psychische problemen (52 procent), seksuele problemen (44 procent) en relatieproblemen (37 procent) werden het meest genoemd. Bij 14 procent leden de studieresultaten eronder.

Expertisecentra

‘Sommige mensen kunnen geen seks meer hebben, ze kunnen geen relatie meer aangaan, sommigen moeten stoppen met hun studie of werk’, zegt Bicanic. ‘Mijn promotieonderzoek ging over eenmalige verkrachting. Ik was ervan onder de indruk hoe mensen volledig kunnen vastlopen door iets dat gebeurt op één avond.’

Wat ook blijkt uit de enquête: de meerderheid van de studenten weet niet waar ze een verkrachting kunnen melden. Bicanic roept hbo-instellingen en universiteiten op voortdurend te hameren op het bestaan van expertisecentra, zoals het Centrum Seksueel Geweld, en adviseert slachtoffers om zich zo snel mogelijk te melden. ‘Zoals je het brandwondencentrum belt na een brand. Dat doe je om littekens te voorkomen. Zo is het hiermee ook.’

Bron: de Volkskrant

Link:

Een op de tien studentes in studiejaren zonder instemming gepenetreerd: ‘Verkrachting is meestal niet de man in de bosjes’ | De Volkskrant